Khi mâu thuẫn trong quan hệ của vợ chồng trở nên trầm trọng, cuộc sống vợ chồng không chia sẻ được với nhau, mục đích hôn nhân không đạt được thì các bên có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết, tiến hành thủ tục ly hôn để chấm dứt quan hệ hôn nhân giữa vợ chồng. Ly hôn có yếu tố nước ngoài cụ thể cho Việt Kiều theo quy định về thời hạn cũng như trình tự thủ tục có phần phức tạp. Bài viết dưới đây, Luật Dương Gia nêu rõ các quy định pháp luật mới nhất về ly hôn cho Việt Kiều, mời bạn đọc tham khảo.
Căn cứ pháp lý
– Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014;
– Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015;
1. Một số điểm cần lưu ý khi ly hôn cho Việt kiều
Ly hôn cho Việt kiều có yếu tố nước ngoài là một trong những thủ tục khó và phức tạp, chính vì vậy nếu không nắm được trình tự thủ tục, không nắm được các hồ sơ, các văn bản tài liệu cần nộp tại tòa thì quá trình giải quyết sẽ gặp rất nhiều khó khăn.
CÔNG TY LUẬT TNHHH DƯƠNG GIA - CHI NHÁNH ĐÀ NẴNG
Địa chỉ: 141 Diệp Minh Châu, phường Hòa Xuân, quận Cẩm Lệ, thành phố Đà Nẵng
Điện thoại: 0931548999; 02367300899
Những vướng mắc thường xuyên gặp khi giải quyết ly hôn có yếu tố nước ngoài như sau:
- Bị tòa án trả hồ sơ do hồ sơ không đúng mẫu, không đầy đủ thành phần hồ sơ;
- Bị tòa án trả hồ sơ hoặc yêu cầu bổ sung hồ sơ giấy tờ của người nước ngoài;
- Thời gian giải quyết quá lâu, nộp hồ sơ 1 năm nhưng chưa được tòa gọi lên để giải quyết;
- Ly hôn nhưng không biết người nước ngoài hiện đang ở đâu;
- Người Việt Nam đang ở nước ngoài không ra đại sứ quán để xác nhận giấy tờ;
- Không về Việt Nam để giải quyết thủ tục ly hôn;
- Bị từ chối nhận hồ sơ vì các lý do khác;
- Mất nhiều thời gian và chi phí đi lại.
2. Ly hôn là gì?
Theo Khoản 4 Điều 3 Luật Hôn nhân gia đình 2014, ly hôn là việc chấm dứt quan hệ vợ chồng theo bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật của Tòa án. Như vậy, có thể hiểu ly hôn là việc chấm dứt quan hệ vợ chồng trước pháp luật trên cơ sở sự tự nguyện của ít nhất một bên trong quan hệ vợ chồng.
Cơ sở pháp lý để chấm dứt quan hệ hôn nhân là một bản án hoặc quyết định của tòa án đã có hiệu lực pháp luật. Do đó, Tòa án là cơ quan duy nhất có thẩm quyền ra phán quyết chấm dứt quan hệ hôn nhân của vợ chồng.
Trường hợp hai bên vợ chồng đồng tình ly hôn, thỏa thuận với nhau giải quyết được tất cả các nội dung quan hệ vợ chồng khi ly hôn thì Tòa án công nhận đồng thuận ly hôn bằng việc ra phán quyết dưới hình thức là quyết định.
Nếu vợ chồng không tự thỏa thuận được thì có quyền đơn phương ly hôn, Tòa án sẽ ra phán quyết dưới dạng bản án ly hôn.
3. Quy định pháp luật ly hôn cho Việt Kiều
Việt kiều là tên thường gọi của “người Việt Nam định cư ở nước ngoài”. Theo khoản 3 Điều 3 Luật Quốc tịch Việt Nam 2008 có quy định như sau:
Người Việt Nam định cư ở nước ngoài là công dân Việt Nam và người gốc Việt Nam cư trú, sinh sống lâu dài ở nước ngoài.
Theo đó, Việt kiều được hiểu là những công dân Việt Nam đang cư trú và sinh sống ở ngoài lãnh thổ nước Việt Nam. Họ có thể vẫn đang còn quốc tịch Việt Nam và/hoặc đang có quốc tịch của quốc gia họ đang sinh sống.
Hiều đơn giản hơn, Việt kiều gồm 2 nhóm chính:
Thứ nhất: Người còn quốc tịch Việt Nam, đang cư trú và sinh sống lâu dài ở nước ngoài;
Thứ hai: Người không còn quốc tịch Việt Nam nhưng nguồn gốc của họ có cha mẹ, ông bà tổ tiên là công dân Việt Nam, hiện đang cư trú và sinh sống lâu dài ở nước ngoài.
Do đó, vụ ly hôn có Việt kiều được xem là vụ việc ly hôn có yếu tố nước ngoài. Mỗi nhóm đối tượng Việt kiều thuộc điều chỉnh của nhiều luật khác nhau nên mỗi vụ việc có thủ tục tố tụng, tính chất phức tạp khác nhau.
Hiện nay, ly hôn có 2 trường hợp để Toà án giải quyết, cụ thể: Đơn phương ly hôn và thuận tình ly hôn.
Theo quy định tại Điều 127 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định về việc ly hôn có yếu tố nước ngoài như sau:
“Điều 127. Ly hôn có yếu tố nước ngoài
Việc ly hôn giữa công dân Việt Nam với người nước ngoài, giữa người nước ngoài với nhau thường trú ở Việt Nam được giải quyết tại cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam theo quy định của Luật này.
Trong trường hợp bên là công dân Việt Nam không thường trú ở Việt Nam vào thời điểm yêu cầu ly hôn thì việc ly hôn được giải quyết theo pháp luật của nước nơi thường trú chung của vợ chồng; nếu họ không có nơi thường trú chung thì giải quyết theo pháp luật Việt Nam.
Việc giải quyết tài sản là bất động sản ở nước ngoài khi ly hôn tuân theo pháp luật của nước nơi có bất động sản đó.”
Như vậy, trường hợp được xem là ly hôn có yếu tố nước ngoài khi thỏa các điều kiện nêu trên. Hiện nay, việc ly hôn có yếu tố nước ngoài hồ sơ điều kiện tương đối phức tạp về hồ sơ và thời gian kéo dài, dưới đây Luật Dương Gia nêu 2 phương án ly hôn đơn phương và ly hôn thuận tình để Khách hàng nắm rõ.
4. Ly hôn đơn phương cho Việt kiều
Khi một trong hai bên vợ hoặc chồng không đồng ý về một trong các vấn đề như quan hệ hôn nhân, quyền nuôi con, cấp dưỡng, tài sản hoặc nợ chung trong thời kỳ hôn nhân, có quyền tiến hành thủ tục đơn phương ly hôn.
Theo đó, tại Điều 56 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định về căn cứ giải quyết ly hôn trong các trường hợp sau:
- Khi vợ hoặc chồng yêu cầu ly hôn mà hòa giải tại Tòa án không thành thì Tòa án giải quyết cho ly hôn nếu có căn cứ về việc vợ, chồng có hành vi bạo lực gia đình hoặc vi phạm nghiêm trọng quyền hoặc nghĩa vụ của vợ, chồng làm cho hôn nhân lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích của hôn nhân không đạt được.
- Trong trường hợp vợ hoặc chồng của người bị Tòa án tuyên bố mất tích yêu cầu ly hôn thì Tòa án giải quyết cho ly hôn.
- Trong trường hợp có yêu cầu ly hôn theo quy định tại khoản 2 Điều 51 của Luật này thì Tòa án giải quyết cho ly hôn nếu có căn cứ về việc chồng, vợ có hành vi bạo lực gia đình làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe, tinh thần của người kia.
Như vậy, bạn hoàn toàn có thể được Tòa án giải quyết việc ly hôn đơn phương khi đáp ứng đủ những căn cứ Luật Hôn nhân và gia đình quy định.
Trình tự thủ tục ly hôn đơn phương
Để được Tòa án giải quyết cho ly hôn đơn phương, bạn sẽ cần phải thực hiện theo thủ tục trình tự như sau:
Bước 1: Chuẩn bị và nộp hồ sơ
Hồ sơ khách hàng cung cấp:
- Đăng ký kết hôn (bản chính); nếu không có thì Luật Dương Gia đại diện uỷ quyền xin bản trích lục.
- Bản sao có chứng thực CMND/CCCD/Hộ chiếu của vợ hoặc chồng;
- Bản sao chứng thực giấy khai sinh của con (nếu có);
- Nếu có tài sản chung và yêu cầu phân chia tài sản chung khi ly hôn thì chuẩn bị giấy tờ chứng minh quyền sở hữu đối với tài sản chung này…
Hồ sơ Luật Dương Gia soạn sẵn trọn gói, bao gồm:
- Đơn xin ly hôn đơn phương (Luật Dương Gia soạn thảo);
- Đơn đề nghị không lựa chọn hoà giải viên (rút ngắn thủ tục);
- Đơn đề nghị không đối thoại hoà văn;
- Văn bản trình bày ý kiến ….
Bước 2: Xử lý đơn ly hôn
Theo quy định tại Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015, khi yêu cầu ly hôn đơn phương Việt kiều có yếu tố nước ngoài, người có yêu cầu phải nộp đơn đến Tòa án nhân dân cấp tỉnh/ thành phố.
Bước 3: Nộp tiền tạm ứng án phí
Sau khi kiểm tra và thấy hồ sơ hợp lệ thì Tòa án gửi thông báo cho nguyên đơn đóng tiền tạm ứng án phí, Tòa án ra quyết định thụ lý đơn ly hôn đơn phương từ thời điểm nguyên đơn nộp biên lai đã đóng tiền tạm ứng án phí theo quy định tại Điều 191 và Điều 195 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015.
Bước 4: Tòa án tiến hành hòa giải và giải quyết theo quy định
Thủ tục hòa giải tại Tòa án là thủ tục bắt buộc trước khi đưa vụ án ra xét xử trừ những vụ án không được hòa giải hoặc không tiến hành hòa giải được hoặc vụ án được giải quyết theo thủ tục rút gọn.
- Nếu hòa giải thành: Tòa án lập biên bản hòa giải thành và sau 07 ngày mà các đương sự không thay đổi về ý kiến thì Tòa án ra quyết định công nhận hòa giải thành và quyết định này có hiệu lực ngay và không được kháng cáo kháng nghị.
- Nếu hòa giải không thành: Tòa án cũng phải lập biên bản hòa giải không thành sau đó ra quyết định đưa vụ án ra xét xử.
Sau khi ra quyết định đưa vụ án ra xét xử các bên được Tòa án gửi giấy triệu tập và được thông báo rõ về thời gian, địa điểm mở phiên Tòa sơ thẩm.
Bước 5: Ra bản án ly hôn
Nếu hòa giải không thành và xét thấy đủ điều kiện để giải quyết ly hôn thì Tòa án sẽ ra bản án chấm dứt quan hệ hôn nhân của hai vợ chồng
5. Ly hôn thuận tình cho Việt kiều
Theo quy định Luật hôn nhân và gia đình 2014 quy định: Trong trường hợp vợ chồng cùng yêu cầu ly hôn, nếu xét thấy hai bên thật sự tự nguyện ly hôn và đã thỏa thuận về việc chia tài sản, việc trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con trên cơ sở bảo đảm quyền lợi chính đáng của vợ và con thì Tòa án công nhận thuận tình ly hôn; nếu không thỏa thuận được hoặc có thỏa thuận nhưng không bảo đảm quyền lợi chính đáng của vợ và con thì Tòa án giải quyết việc ly hôn.
Trình tự, thủ tục giải quyết việc thuận tình ly hôn cho Việt kiều (có yếu tố nước ngoài)
Để thực hiện thủ tục ly hôn thuận tình, cần phải làm theo các bước sau:
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ và nộp tại Tòa án nhân dân tỉnh/ thành phố
Bước 2: Nộp lệ phí và thụ lý vụ án
Sau khi nhận được đầy đủ hồ sơ, trong thời hạn 03 ngày làm việc, Chánh án Tòa án sẽ phân công Thẩm phán giải quyết. Nếu hồ sơ đủ điều kiện, Thẩm phán sẽ ra thông báo nộp lệ phí; trong vòng 05 ngày làm việc, hai vợ chồng phải hoàn thành nộp lệ phí và nộp biên lai cho Tòa án.
Trong thời hạn 03 ngày làm vệc kể từ ngày thụ lý, các đương sự sẽ được thông báo về việc giải quyết yêu cầu công nhận thuận tình ly hôn.
Bước 3: Tòa án chuẩn bị xét đơn yêu cầu và mở phiên họp công khai để giải quyết việc yêu cầu công nhận thuận tình ly hôn.
Thời hạn chuẩn bị xét đơn yêu cầu là 01 tháng, kể từ ngày Tòa án thụ lý đơn yêu cầu
Trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày thụ lý, Tòa án tiến hành mở phiên hòa giải. Trong thời gian này, Tòa án sẽ phải tiến hành hòa giải theo quy định pháp luật
Khi đó, Thẩm phán sẽ tiến hành hòa giải để vợ chồng đoàn tụ, giải thích quyền, nghĩa vụ của vợ chồng, cha mẹ với con, về trách nhiệm cấp dưỡng…
Bước 4: Ra quyết định công nhận thuận tình ly hôn
Trong trường hợp hòa giải đoàn tụ thành, vợ chồng sẽ đoàn tụ với nhau thì Tòa án sẽ ra quyết định đình chỉ giải quyết yêu cầu ly hôn. Nếu hòa giải đoàn tụ không thành, vợ chồng vẫn muốn ly hôn, vợ chồng thỏa thuận được về vấn đề tài sản và quyền lợi của con thì Tòa án ra quyết định công nhận thuận tình ly hôn. Quan hệ hôn nhân chấm dứt kể từ ngày quyết định công nhận thuận tình ly hôn có hiệu lực pháp luật. Nếu không thỏa thuận được tòa án sẽ đình chỉ vụ việc dân sự về thuận tình ly hôn chuyển qua thụ lý vụ án.
6. Ly hôn đơn phương khi một bên (vợ hoặc chồng) đang ở nước ngoài hoặc là người nước ngoài?
Thẩm quyền giải quyết sẽ thuộc về Tòa án nhân dân cấp tỉnh, căn cứ theo quy định tại Điều 37 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015.
Nếu không xác minh được địa chỉ của vợ hoặc chồng đang ở nước ngoài, theo hướng dẫn tại Công văn số 253 của Tòa án nhân dân tối cao, có thể tìm hiểu địa chỉ, tin tức từ nhân thân của người này.
Nếu sau 2 lần yêu cầu từ Tòa án mà nhân thân vẫn từ chối cung cấp thông tin thì vụ án sẽ được đưa ra xét xử vắng mặt theo quy định chung. Sau khi xét xử kết thúc, Tòa án sẽ gửi bản sao quyết định đến cho nhân thân của người không ở Việt Nam để tiến hành chuyển cho người vắng mặt này.
7. Ly hôn đơn phương vắng mặt có được không?
Theo quy định hiện nay, thủ tục ly hôn đơn phương không được ủy quyền cho người khác. Nếu một trong hai bên đương sự vắng mặt tại phiên tòa xét xử thì sẽ giải quyết theo một trong các trường hợp sau đây:
- Người vắng mặt có đơn đề nghị xét xử vắng mặt;
- Có người đại diện của đương sự vắng mặt tham gia phiên tòa;
- Vắng mặt vì các lý do bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan;
Nếu bị đơn (người bị ly hôn) vắng mặt lần đầu thì Tòa án sẽ hoãn phiên tòa xét xử, nhưng nếu vắng mặt đến lần thứ 2 thì Tòa án sẽ tiến hành xét xử vắng mặt.
Nếu nguyên đơn (người yêu cầu ly hôn) vắng mặt sau 2 lần Tòa án triệu tập thì sẽ bị coi như từ bỏ yêu cầu ly hôn. Tòa án đình chỉ giải quyết thủ tục ly hôn đơn phương trong trường hợp này.
8. Quy trình Luật sư giải quyết ly hôn cho Việt kiều
Bước 1: Tư vấn và đánh giá trường hợp
Luật Dương Gia bắt đầu quy trình giải quyết ly hôn có yếu tố nước ngoài cho Việt kiều bằng việc cung cấp tư vấn chi tiết cho khách hàng. Trong bước này, các luật sư sẽ lắng nghe và phân tích hoàn cảnh cụ thể của khách hàng để xác định những quyền lợi và nghĩa vụ pháp lý mà họ có. Đặc biệt, luật sư sẽ xem xét các yếu tố liên quan đến quốc tịch, nơi cư trú, và các quy định pháp luật của các quốc gia liên quan. Điều này giúp khách hàng có cái nhìn rõ ràng về quá trình ly hôn và những khó khăn có thể gặp phải.
Bước 2: Chuẩn bị hồ sơ và tài liệu
Sau khi đã tư vấn và đánh giá kỹ lưỡng, bước tiếp theo là chuẩn bị các hồ sơ và tài liệu cần thiết. Luật Dương Gia sẽ hỗ trợ khách hàng soạn thảo đơn ly hôn và thu thập các chứng từ chứng minh tình trạng hôn nhân, yếu tố nước ngoài, và các thỏa thuận về phân chia tài sản, quyền nuôi con nếu có. Hồ sơ được chuẩn bị kỹ lưỡng, đầy đủ, và chính xác nhằm đảm bảo tuân thủ các quy định pháp luật và tăng cường khả năng xử lý thuận lợi từ phía cơ quan xét xử.
Bước 3: Nộp hồ sơ và theo dõi quy trình xử lý
Hồ sơ sau khi hoàn thiện sẽ được Luật Dương Gia nộp lên tòa án có thẩm quyền. Sau đó, các luật sư sẽ theo dõi sát sao tiến trình xử lý hồ sơ tại tòa án, liên tục cập nhật cho khách hàng về tình trạng và các bước tiếp theo cần thực hiện. Trong trường hợp cần bổ sung tài liệu hoặc giải trình thêm, Luật Dương Gia sẽ kịp thời đáp ứng yêu cầu của tòa án để đảm bảo quy trình diễn ra suôn sẻ.
Bước 4: Cử Luật sư tham gia bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp tại tòa án
Nếu vụ việc ly hôn có yếu tố nước ngoài của khách hàng phải được giải quyết tại tòa, Luật Dương Gia sẽ đại diện khách hàng tham dự các phiên tòa. Tại đây, các luật sư sẽ trình bày rõ ràng các lập luận pháp lý, cung cấp bằng chứng cần thiết để bảo vệ quyền lợi của khách hàng. Họ sẽ làm việc để đảm bảo rằng các quyết định của tòa án được đưa ra một cách công bằng và có lợi nhất cho khách hàng.
Bước 5: Thực hiện và hoàn tất các quyết định của tòa án
Sau khi tòa án đã ra phán quyết cuối cùng, Luật Dương Gia tiếp tục hỗ trợ khách hàng trong việc thực hiện các quyết định liên quan đến phân chia tài sản, quyền nuôi con, và các nghĩa vụ pháp lý khác. Các luật sư sẽ giám sát việc thực hiện các phán quyết này, đảm bảo rằng tất cả các bước được thực hiện đúng thời hạn và theo đúng quy định pháp luật, giúp khách hàng hoàn tất quá trình ly hôn một cách trọn vẹn và nhanh nhất.
Trên đây là nội dung tư vấn về quy định pháp luật về ly hôn cho Việt kiều. Luật Dương Gia rất hân hạnh được hợp tác cùng quý khách hàng. Mọi thông tin xin vui lòng liên hệ Luật sư Nguyễn Đức Thắng: 093.154.8999
CÔNG TY LUẬT TNHHH DƯƠNG GIA - CHI NHÁNH ĐÀ NẴNG
Địa chỉ: 141 Diệp Minh Châu, phường Hòa Xuân, quận Cẩm Lệ, thành phố Đà Nẵng
Điện thoại: 0931548999; 02367300899
