Ly hôn là một sự kiện mang tính bước ngoặt trong cuộc sống của bất kỳ gia đình nào, bởi nó không chỉ ảnh hưởng đến mối quan hệ giữa vợ chồng mà còn tạo ra những tác động sâu sắc đến con cái. Với những người con đã trên 18 tuổi – giai đoạn đánh dấu sự trưởng thành và khả năng tự quyết định – câu hỏi “sau khi bố mẹ ly hôn, con sẽ sống với ai?” không chỉ đơn thuần là vấn đề pháp lý, mà còn là một quyết định mang tính cá nhân, liên quan mật thiết đến cảm xúc, tâm lý và định hướng cuộc sống sau này.
Chính vì sự quan trọng này, bài viết dưới đây Luật Dương Gia sẽ làm rõ các quy định pháp luật liên quan, cũng như các yếu tố ảnh hưởng đến việc lựa chọn nơi ở của con trên 18 tuổi sau khi bố mẹ ly hôn nhằm phân tích rõ vấn đề một cách toàn diện và khách quan.
CÔNG TY LUẬT TNHHH DƯƠNG GIA - CHI NHÁNH ĐÀ NẴNG
Địa chỉ: 141 Diệp Minh Châu, phường Hòa Xuân, quận Cẩm Lệ, thành phố Đà Nẵng
Điện thoại: 0931548999; 02367300899
1. Ly hôn và quyền nuôi con
Căn cứ Khoản 2 Điều 81 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định:
“2. Vợ, chồng thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con; trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con; nếu con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con.”
Trên tinh thần này, Tòa án luôn ưu tiên nguyên tắc thỏa thuận giữa cha và mẹ. Điều này có nghĩa là cha mẹ có thể thống nhất về việc ai sẽ trực tiếp nuôi con, cũng như quyền và nghĩa vụ của mỗi bên đối với con trước, trong hoặc sau khi ly hôn.
Tuy nhiên, nếu hai bên không thể đạt được thỏa thuận, Tòa án sẽ dựa trên quyền lợi toàn diện của con để đưa ra quyết định. Đối với trẻ từ đủ 7 tuổi trở lên, Tòa án sẽ xem xét cả nguyện vọng của trẻ trước khi ra phán quyết. Ngoài ra, các yếu tố như nơi ở, thu nhập, thời gian dành cho con, và khả năng chăm sóc của mỗi bên cũng sẽ được cân nhắc nhằm đảm bảo con được nuôi dưỡng trong môi trường tốt nhất về thể chất lẫn tinh thần.
2. Khi bố mẹ ly hôn, con ở với ai?
Nếu nguyện vọng của con là sống với một bên cha mẹ và điều này không gây ảnh hưởng xấu đến sự phát triển của con, Tòa án có thể xem xét và tôn trọng ý kiến của con. Theo Luật Hôn nhân và gia đình với quy định như sau:
2.1. Con dưới 36 tháng tuổi
Trong giai đoạn này, người mẹ có những khả năng và điều kiện thuận lợi hơn người cha để nuôi dưỡng và chăm sóc con, bởi sự gắn bó tình cảm tự nhiên và khả năng cung cấp sữa mẹ. Mẹ đóng vai trò quan trọng trong việc đáp ứng nhu cầu về thể chất, tâm lý và tình cảm của con, giúp con cảm thấy an toàn và phát triển toàn diện.
Tại Điều 81 Luật Hôn nhân và Gia đình quy định như sau:
“…3. Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con.”
Bên cạnh đó, quyền nuôi con có thể được giao cho cha để bảo đảm lợi ích tốt nhất cho con. Nếu cha có khả năng chứng minh rằng mình có thể cung cấp một môi trường tốt hơn cho con, hoặc mẹ không đủ điều kiện nuôi dưỡng, Tòa án vẫn có thể xem xét giao quyền nuôi con cho cha.
2.2. Con từ đủ 03 tuổi đến dưới 07 tuổi
Theo khoản 2, Điều 81 Luật Hôn nhân và gia đình quy định như sau:
“ 2. Vợ, chồng thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con; trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa án quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con;
…”
Đối với con trong độ tuổi này, Tòa án sẽ xem xét toàn diện quyền lợi của con, bao gồm khả năng nuôi dưỡng, môi trường học tập, sự ổn định tâm lý và mối quan hệ với cha mẹ. Quyết định của Tòa án phải đảm bảo sự phát triển toàn diện của con về cả thể chất, tinh thần và cảm xúc.
Tuy nhiên, nếu con có sự gắn bó mạnh mẽ với một trong hai bên và có thể bị tổn thương nếu phải thay đổi môi trường, Tòa án có thể ưu tiên người đó. Ví dụ, nếu mẹ là người chăm sóc chính trong suốt thời gian qua và con có sự gắn bó lớn với mẹ, quyền nuôi con có thể được giao cho mẹ.
2.3. Con từ đủ 07 tuổi trở lên
Theo khoản 2, Điều 81 Luật Hôn nhân và Gia đình quy định như sau:
“ 2. …; nếu con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con…”
Ở độ tuổi này, con bắt đầu phát triển mạnh mẽ về trí tuệ và cảm xúc, có khả năng thể hiện ý kiến và mong muốn của mình. Do đó, khi quyết định quyền nuôi con, Tòa án có thể tham khảo nguyện vọng của con, nhất là khi con từ 7 tuổi trở lên. Tuy nhiên, Tòa án sẽ không chỉ dựa vào ý kiến của con mà còn phải cân nhắc các yếu tố khác như khả năng tài chính, điều kiện sống và sự ổn định tâm lý của cha mẹ.
Như vậy, bên cạnh độ tuổi của con thì quyết định cuối cùng vẫn sẽ phụ thuộc vào khả năng nuôi dưỡng và các yếu tố vật chất, tinh thần của mỗi bên cha mẹ để đảm bảo lợi ích lâu dài của con.
3. Con trên 18 tuổi sẽ ở với ai khi bố mẹ ly hôn?
Căn cứ các quy định tại Điều 81 Luật hôn nhân và gia đình 2014, nhận thấy đối với việc xem xét về độ tuổi để bố mẹ giành quyền nuôi con sau ly hôn thì pháp luật chỉ quy định đối với người chưa thành niên là con dưới 36 tháng tuổi, con từ 3 đến dưới 07 tuổi, con từ 07 tuổi đến dưới 18 tuổi. Hoặc đối với con đã thành niên nhưng mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình.
Như vậy, đối với con đã thành niên (trên 18 tuổi), có đầy đủ năng lực hành vi dân sự thì pháp luật không có quy định cha mẹ phải có nghĩa vụ chăm sóc, nuôi dưỡng sau ly hôn cũng như không bắt buộc con cái phải sống cùng cha mẹ.
Đồng thời, căn cứ quy định tại Điều 110 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014:
“Điều 110. Nghĩa vụ cấp dưỡng của cha, mẹ đối với con
Cha, mẹ có nghĩa vụ cấp dưỡng cho con chưa thành niên, con đã thành niên không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình trong trường hợp không sống chung với con hoặc sống chung với con nhưng vi phạm nghĩa vụ nuôi dưỡng con.”
Theo đó, cha, mẹ chỉ có nghĩa vụ chăm sóc, nuôi dưỡng, cấp dưỡng con chưa thành niên hoặc con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình. Ngược lại nếu con thành niên đã có khả năng lao động và có tài sản để tự nuôi mình thì cha mẹ sẽ không cần phải thực hiện nghĩa vụ này.
Tuy nhiên, trường hợp cha mẹ có thỏa thuận, vẫn có thể tự nguyện cấp dưỡng nuôi con. Do trên thực tế, trên 18 tuổi thường vẫn đang trong độ tuổi đi học, nhất là những bạn đang học cao đẳng, đại học, học nghề. Do đó, nhiều trường hợp người không trực tiếp nuôi con vẫn cấp dưỡng cho con để đảm bảo việc học hành, cuộc sống của con.
Trên đây là bài viết của Luật Dương Gia về vấn đề “Khi bố mẹ ly hôn, con trên 18 tuổi ở với ai?”. Nếu bạn còn thắc mắc hoặc sử dụng dịch vụ, vui lòng liên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn và hỗ trợ nhanh chóng.
CÔNG TY LUẬT TNHHH DƯƠNG GIA - CHI NHÁNH ĐÀ NẴNG
Địa chỉ: 141 Diệp Minh Châu, phường Hòa Xuân, quận Cẩm Lệ, thành phố Đà Nẵng
Điện thoại: 0931548999; 02367300899
