Ma túy là thảm họa chung của nhân loại, làm gia tăng tội phạm, bạo lực và nhiều tệ nạn xã hội khác. Ma túy còn kéo theo sự hủy hoại sức khỏe lao động và sự phát triển bình thường của giống nòi, gây suy thoái nhân cách, phẩm giá con người, tàn phá cuộc sống hạnh phúc của nhiều gia đình, gây xói mòn đạo lý xã hội, ảnh hưởng xấu đến sự ổn định của một quốc gia, dân tộc và là tác nhân chủ yếu thúc đẩy căn bệnh thế kỷ HIV/AIDS lan truyền rộng rãi và hiện hữu trở thành đại dịch mang tính toàn cầu. Do đó, Đảng và Nhà nước ta đã có nhiều chủ trương, chính sách nhằm ngăn chặn và đẩy lùi loại tội phạm này. Một trong những biện pháp nhằm đấu tranh phòng, chống tội phạm về ma túy là việc xử lý các hành vi phạm tội về ma túy, nhất là tội vận chuyển trái phép chất ma túy. Bài viết dưới đây sẽ đi vào phân tích nội dung về tội vận chuyển trái phép chất ma túy.
Căn cứ pháp lý:
– Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017.
1. Cấu thành tội phạm của tội vận chuyển trái phép chất ma túy
* Mặt khách thể của tội phạm:
Hành vi phạm tội vận chuyển trái phép chất ma túy xâm phạm những quy định của Nhà nước về chế độ quản lý độc quyền các chất ma túy.
Đối tượng của tội vận chuyển trái phép chất ma túy bao gồm lá, thân, rễ cây cẩn sa, quả cây thuốc phiện tươi, khô …
* Mặt khách quan của tội phạm:
Hành vi khách quan của tội phạm được mô tả là hành vi vận chuyển trái phép chất ma túy mà không nhằm mục đích sản xuất, mua bán, tàng trữ trái phép chất ma túy. Hành vi vận chuyển trái phép chất ma túy được hiểu là hành vi chuyển dịch bất hợp pháp chất ma túy từ nơi này đến nơi khác dưới bất kỳ hình thức nào (có thể bằng các phương tiện khác nhau như ô tô, tàu bay, tàu thủy…; trên các tuyến đường khác nhau như đường bộ, đường thủy, đường hàng không, đường bưu điện; có thể để trong người như cho vào túi áo, túi quần, nuốt vào trong bụng, để trong hành lý như va ly, túi sách vv..).
Bên cạnh đó, tội vận chuyển trái phép chất ma túy trong BLHS năm 2015 cũng quy định cụ thể mức tối thiểu định lượng các chất ma túy để làm căn cứ truy cứu trách nhiệm hình sự. Ngoài các trường hợp thỏa mãn đầu hiệu về định lượng, Điều 250 BLHS năm 2015 còn bổ sung thêm dấu hiệu định tội “đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi quy định tại Điều này hoặc đã bị kết án về tội này hoặc một trong các tội quy định tại các điều 248, 149, 251, 252 của Bộ luật này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm”.
Người giữ hộ, hoặc vận chuyển trái phép chất ma túy cho người khác, mà biết rõ mục đích mua bán trái phép chất ma túy của người đó, thì bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội mua bán trái phép chất ma túy với vai trò đồng phạm.
* Mặt chủ quan của tội phạm:
Hành vi vận chuyển trái phép chất ma túy được thực hiện với lỗi cố ý trực tiếp. Tức là, người phạm tội nhận thức rõ hành vi vận chuyển ma túy của mình từ nơi này đến nơi khác và chất ma túy là chất thuộc danh mục Nhà nước quy định cấm vận chuyển, lưu thông, là chất mà Nhà nước thống nhất quản lý là nguy hiểm cho xã hội nhưng vẫn mong muốn thực hiện hành vi đó.
* Mặt chủ thể của tội phạm:
Chủ thể của tội vận chuyển trái phép chất ma túy là bất kỳ người nào từ đủ 16 tuổi trở lên, có năng lực trách nhiệm hình sự và đã thực hiện hành vi phạm tội. Người từ đủ 14 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự về tội vận chuyển trái phép chất ma túy theo quy định tại khoản 2, khoản 3, khoản 4 điều 250 BLHS năm 2015.
2. Hình phạt của tội vận chuyển trái phép chất ma túy
* Hình phạt quy định tại Khoản 1 Điều 250:
Người nào vận chuyển trái phép chất ma túy mà không nhằm mục đích sản xuất, mua bán, tàng trữ trái phép chất ma túy thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:
– Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi quy định tại Điều này hoặc đã bị kết án về tội này hoặc một trong các tội quy định tại các điều 248, 249, 251 và 252 của Bộ luật này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;
– Nhựa thuốc phiện, nhựa cần sa hoặc cao côca có khối lượng từ 01 gam đến dưới 500 gam;
– Heroine, Cocaine, Methamphetamine, Amphetamine, MDMA hoặc XLR-11 có khối lượng từ 0,1 gam đến dưới 05 gam;
– Lá cây côca; lá khát (lá cây Catha edulis); lá, rễ, thân, cành, hoa, quả của cây cần sa hoặc bộ phận của cây khác có chứa chất ma túy do Chính phủ quy định có khối lượng từ 01 kilôgam đến dưới 10 kilôgam;
– Quả thuốc phiện khô có khối lượng từ 05 kilôgam đến dưới 50 kilôgam;
– Quả thuốc phiện tươi có khối lượng từ 01 kilôgam đến dưới 10 kilôgam;
– Các chất ma túy khác ở thể rắn có khối lượng từ 01 gam đến dưới 20 gam;
– Các chất ma túy khác ở thể lỏng có thể tích từ 10 mililít đến dưới 100 mililít;
– Có 02 chất ma túy trở lên mà tổng khối lượng hoặc thể tích của các chất đó tương đương với khối lượng hoặc thể tích chất ma túy quy định tại một trong các điểm từ điểm b đến điểm h khoản này.
* Hình phạt quy định tại Khoản 2 Điều 250:
Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm. Đây là tình tiết định khung tăng nặng với mức cao nhất của khung hình phạt là 15 năm tù nên đây là tội phạm rất nghiêm trọng.
– Có tổ chức;
– Phạm tội 02 lần trở lên;
– Lợi dụng chức vụ, quyền hạn: Là tình tiết thể hiện việc sử dụng chức vụ, quyền hạn như một thủ đoạn để người phạm tội thực hiện tội phạm. Trong phạm vi chức vụ, quyền hạn của mình người phạm tội có được uy tín, sức ảnh hưởng đối với người khác, vì vậy họ đã lợi dụng điều này để thực hiện tội phạm gây thiệt hại cho lợi ích của Nhà nước, của xã hội, các quyền lợi ích hợp pháp của công dân gây ảnh hưởng đến uy tín của người cán bộ, uy tín của Nhà nước.
– Lợi dụng danh nghĩa cơ quan, tổ chức: Tình tiết này được hiểu là người phạm tội đã lợi dụng danh nghĩa cơ quan, tổ chức nơi họ công tác hoặc làm việc để thực hiện hành vi phạm tội. Đây là trường hợp người phạm tội thông qua cơ quan, tổ chức mà mình là thành viên để thực hiện hành vi phạm tội. Thông thường trong trường hợp này người phạm tội thông qua các hợp đồng mua bán, hợp đồng vận chuyển để vận chuyển trái phép chất ma túy.
– Sử dụng người dưới 16 tuổi vào việc phạm tội: là trường hợp người phạm tội đã dụ dỗ, xúi giục, mua chuộc, hăm dọa, khống chế, lôi kéo… người dưới 16 tuổi thực hiện hành vi vận chuyển trái phép chất ma túy. Nếu xúi giục người dưới 16 tuổi thực hiện hành vi vận chuyển trái phép chất ma túy, mà người bị xúi giục chưa đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự thì người phạm tội vẫn bị coi là sử dụng trẻ em vào việc phạm tội.
– Qua biên giới: Là hành vi vận chuyển trái phép chất ma túy qua biên giới của Việt Nam với các nước khác. Việc vận chuyển qua biên giới được thực hiện khá đa dạng bằng các phương tiện khác nhau như qua đường hàng không, đường thủy, đường bộ, đường sắt… đều được coi là tình tiết tăng nặng định khung hình phạt đối với loại tội này.
– Nhựa thuốc phiện, nhựa cần sa hoặc cao côca có khối lượng từ 500 gam đến dưới 01 kilôgam;
– Heroine, Cocaine, Methamphetamine, Amphetamine, MDMA hoặc XLR-11 có khối lượng từ 05 gam đến dưới 30 gam;
– Lá cây côca; lá khát (lá cây Catha edulis); lá, rễ, thân, cành, hoa, quả của cây cần sa hoặc bộ phận của cây khác có chứa chất ma túy do Chính phủ quy định có khối lượng từ 10 kilôgam đến dưới 25 kilôgam;
– Quả thuốc phiện khô có khối lượng từ 50 kilôgam đến dưới 200 kilôgam;
– Quả thuốc phiện tươi có khối lượng từ 10 kilôgam đến dưới 50 kilôgam;
– Các chất ma túy khác ở thể rắn có khối lượng từ 20 gam đến dưới 100 gam;
– Các chất ma túy khác ở thể lỏng có thể tích từ 100 mililít đến dưới 250 mililít;
– Có 02 chất ma túy trở lên mà tổng khối lượng hoặc thể tích của các chất đó tương đương với khối lượng hoặc thể tích chất ma túy quy định tại một trong các điểm từ điểm g đến điểm n khoản này;
– Tái phạm nguy hiểm.
* Hình phạt quy định tại Khoản 3 Điều 250:
Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 15 năm đến 20 năm. Đây là tình tiết định khung tăng nặng với mức cao nhất của khung hình phạt là 20 năm tù nên đây là tội phạm đặc biệt nghiêm trọng.
– Nhựa thuốc phiện, nhựa cần sa hoặc cao côca có khối lượng từ 01 kilôgam đến dưới 05 kilôgam;
– Heroine, Cocaine, Methamphetamine, Amphetamine, MDMA hoặc XLR-11 có khối lượng từ 30 gam đến dưới 100 gam;
– Lá cây côca; lá khát (lá cây Catha edulis); lá, rễ, thân, cành, hoa, quả của cây cần sa hoặc bộ phận của cây khác có chứa chất ma túy do Chính phủ quy định có khối lượng từ 25 kilôgam đến dưới 75 kilôgam;
– Quả thuốc phiện khô có khối lượng từ 200 kilôgam đến dưới 600 kilôgam;
– Quả thuốc phiện tươi có khối lượng từ 50 kilôgam đến dưới 150 kilôgam;
– Các chất ma túy khác ở thể rắn có khối lượng từ 100 gam đến dưới 300 gam;
– Các chất ma túy khác ở thể lỏng có thể tích từ 250 mililít đến dưới 750 mililít;
– Có 02 chất ma túy trở lên mà tổng khối lượng hoặc thể tích của các chất đó tương đương với khối lượng hoặc thể tích chất ma túy quy định tại một trong các điểm từ điểm a đến điểm g khoản này.
* Hình phạt quy định tại Khoản 4 Điều 250:
Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình. Đây là tình tiết định khung tăng nặng với mức cao nhất của khung hình phạt là tử hình nên đây là tội phạm đặc biệt nghiêm trọng.
– Nhựa thuốc phiện, nhựa cần sa hoặc cao côca có khối lượng 05 kilôgam trở lên;
– Heroine, Cocaine, Methamphetamine, Amphetamine, MDMA hoặc XLR-11 có khối lượng 100 gam trở lên;
– Lá cây côca; lá khát (lá cây Catha edulis); lá, rễ, thân, cành, hoa, quả của cây cần sa hoặc bộ phận của cây khác có chứa chất ma túy do Chính phủ quy định có khối lượng 75 kilôgam trở lên;
– Quả thuốc phiện khô có khối lượng 600 kilôgam trở lên;
– Quả thuốc phiện tươi có khối lượng 150 kilôgam trở lên;
– Các chất ma túy khác ở thể rắn có khối lượng 300 gam trở lên;
– Các chất ma túy khác ở thể lỏng có thể tích 750 mililít trở lên;
– Có 02 chất ma túy trở lên mà tổng khối lượng hoặc thể tích của các chất đó tương đương với khối lượng hoặc thể tích chất ma túy quy định tại một trong các điểm từ điểm a đến điểm g khoản này.
* Hình phạt bổ sung:
Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.
Như vậy, bài viết trên đây đã làm rõ nội dung về tội vận chuyển trái phép chất ma túy. Hy vọng bài viết sẽ cung cấp cho bạn đọc những thông tin bổ ích. Trường hợp có thắc mắc bạn có thể liên hệ tổng đài 19006586 để được hỗ trợ tư vấn cụ thể.
