Vi phạm quy định điều khiển tàu bay là hành vi vi phạm các quy định về an toàn giao thông đường hàng không của người chỉ huy hoặc người điều khiển tàu bay có khả năng thực tế dẫn đến hậu quả đặc biệt nghiêm trọng nếu không được ngăn chặn kịp thời.
Căn cứ pháp lý:
1. Phân tích các yếu tố cấu thành tội phạm
1.1. Khách thể của tội phạm
Tội phạm xâm phạm an toàn giao thông đường không, đồng thời, xâm phạm quyền được tôn trọng và bảo vệ về tính mạng và sức khỏe của con người, xâm phạm đến quyền sở hữu tài sản của Nhà nước, tổ chức, cá nhân.
1.2. Mặt khách quan của tội phạm
Mặt khách quan của tội phạm được thể hiện ở hành vi chỉ huy, điều khiển tàu bay mà vi phạm quy định về an toàn giao thông đường không, có khả năng thực tế dẫn đến hậu quả gây thiệt hại cho tính mạng, sức khỏe hoặc tài sản của người khác nếu không được ngăn chặn kịp thời.
Tàu bay là thiết bị được nâng giữ trong khí quyển nhờ tác động tương hỗ với không khí, bao gồm máy bay, trực thăng, tàu lượn, khí cầu và các thiết bị bay khác, trừ thiết bị được nâng giữ trong khí quyển nhờ tác động tương hỗ với không khí phản lại từ bề mặt trái đất.
Các phương tiện giao thông vận tải hàng không ở đây gồm: các loại máy bay hàng không dân dụng trong nước và của nước ngoài hoặc của tổ chức quốc tế, hoạt động trên không phận Việt Nam, bất kể đó là máy bay hạng nặng hay hạng nhẹ, hay máy bay cất cánh bằng đường hàng không.
Chú ý: Điều luật này không áp dụng với máy bay chiến đấu của lực lượng vũ trang. Điều luật này chỉ áp dụng với những hành vi vi phạm an toàn giao thông đường không trong các tuyến bay nội địa.
Những vi phạm đó thể hiện như:
- Đi quá tốc độ, chở quá trọng tải quy định.
- Không đi đúng đường bay, độ cao quy định.
- Không báo cáo, chỉ đạo kịp thời các tình hình đột xuất về sự cố máy móc, về thiên tai, thời tiết…
- Không chấp hành mệnh lệnh dưới mặt đất…
Ngoài ra, hành vi vi phạm các quy định về an toàn giao thông đường không còn là hành vi chỉ huy, điều khiển tàu bay vi phạm quy tắc bay, phương thức bay; bay vào, bay ra hoặc bay trong vùng trời thuộc lãnh thổ Việt Nam mà không được phép của cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam; bay vào khu vực cấm hoặc hạn chế khi không được phép; hạ cánh ngoài các nơi quy định; sử dụng sai hoặc làm nhiễu các tần số thông tin liên lạc; điều khiển tàu bay bay trên khu vực đông dân không đúng quy định; xả, thải trái phép nhiên liệu, hành lý, hàng hóa hoặc các đồ vật khác từ tàu bay xuống; bay không đúng đường bay, độ cao quy định; sử dụng thiết bị điện tử, thiết bị thu phát sóng trên tàu bay khi không được phép; thực hiện nhiệm vụ không đúng quy trình theo quy định ảnh hưởng đến hoạt động hàng không dân dụng uy hiếp đến an ninh, an toàn hàng không…
Hành vi vi phạm các quy định về an toàn giao thông đường không cấu thành tội vi phạm quy định về điều khiển tàu bay nếu hành vi đó có khả năng thực tế dẫn đến hậu quả gây thiệt hại cho tính mạng, sức khỏe hoặc tài sản của người khác nếu không được ngăn chặn kịp thời.
Hành vi vi phạm có khả năng thực tế dẫn đến hậu quả được hiểu là hành vi vi phạm chưa gây hậu quả nhưng nếu không được ngăn chặn kịp thời thì hậu quả tất yếu sẽ xảy ra.
Chú ý: Điều luật này không áp dụng với máy bay chiến đấu của lực lượng vũ trang. Điều luật này chỉ áp dụng với những hành vi vi phạm an toàn giao thông đường không trong các tuyến bay nội địa.
1.3. Mặt chủ quan của tội phạm
Tội phạm được thực hiện với lỗi vô ý. Người phạm tội nhận thức được tính chất nguy hiểm cho xã hội từ hành vi của mình, thấy trước hậu quả nguy hiểm cho xã hội của hành vi đó (làm chết người, gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác hoặc gây thiệt hại đến tài sản của người khác). Tuy nhiên, cho rằng hậu quả đó không xảy ra hoặc có thể ngăn ngừa được hoặc không thấy trước hậu quả đó nhưng phải thấy trước và có thể thấy trước nếu có sự chú ý cần thiết.
1.4. Chủ thể của tội phạm
Chủ thể của tội phạm là người đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự, có năng lực trách nhiệm hình sự và là người chỉ huy, điều khiển tàu bay.
Người chỉ huy tàu bay là thành viên tổ lái được người khai thác tàu bay chỉ định cho một chuyến bay; đối với hoạt động hàng không chung không vì mục đích thương mại thì do chủ sở hữu tàu bay chỉ định.
Người điều khiển tàu bay là thành viên tổ lái, gồm: lái chính, lái phụ và nhân viên hàng không khác phù hợp với loại tàu bay.
2. Hình phạt
Căn cứ Điều 277 Bộ luật Hình sự năm 2015 quy định về Tội vi phạm quy định điều khiển tàu bay như sau:
Khung hình phạt tại khoản 1 Điều này:
Người phạm tội bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.
Khung hình phạt tại khoản 2 Điều này:
Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 10 năm:
– Làm chết 01 người hoặc gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 01 người với tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;
– Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người với tỷ lệ tổn thương cơ thể của mỗi người từ 31% đến 60%;
– Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 03 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 61% đến 121%;
– Gây thiệt hại về tài sản từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng.
Khung hình phạt tại khoản 3 Điều này:
Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:
– Làm chết 02 người;
– Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người với tỷ lệ tổn thương cơ thể của mỗi người 61% trở lên;
– Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 03 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 122% đến 200%;
– Gây thiệt hại về tài sản từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.500.000.000 đồng.
Khung hình phạt tại khoản 4 Điều này:
Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm:
– Làm chết 03 người trở lên;
– Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 03 người với tỷ lệ tổn thương cơ thể của mỗi người 61% trở lên;
– Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 03 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này 201% trở lên;
– Gây thiệt hại về tài sản 1.500.000.000 đồng trở lên.
Khung hình phạt tại khoản 5 Điều này:
Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.
Trên đây là những thông tin cơ bản về “Tội vi phạm quy định điều khiển tàu bay”. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào cần giải đáp, hãy liên hệ với Luật Dương Gia theo số hotline 1900 6568 để được tư vấn và hỗ trợ.
