Tài sản hiện có và tài sản hình thành trong tương lai đóng vai trò quan trọng trong cuộc sống và kế hoạch tài chính của mỗi người. Tài sản hiện có đại diện cho những gì chúng ta sở hữu và quản lý hiện tại, trong khi tài sản hình thành trong tương lai là những gì chúng ta đang xây dựng và đầu tư để đảm bảo tương lai tài chính vững chắc.
Điều này bao gồm không chỉ những tài sản vật chất như nhà cửa, xe cộ, mà còn cả tài sản tài chính như tiền tiết kiệm, đầu tư, và các nguồn thu nhập tiềm năng từ sự nghiệp và kế hoạch tài chính cá nhân. Trong bài viết này, Luật Dương Gia sẽ phân tích tài sản hiện có và tài sản hình thành trong tương lai sẽ được pháp luật quy định như thế nào.
Căn cứ pháp lý:
1.Tài sản là gì?
Tài sản là một giá trị kinh tế hoặc tài sản có giá trị mà một cá nhân, tổ chức hoặc doanh nghiệp sở hữu hoặc kiểm soát và có khả năng tạo ra giá trị hoặc tiềm năng tạo ra giá trị trong tương lai.
Theo Điều 105 Bộ luật dân sự năm 2015 xác định như sau:
“Tài sản là vật, tiền, giấy tờ có giá và quyền tài sản. Tài sản bao gồm bất động sản và động sản. Bất động sản và động sản có thể là tài sản hiện có và tài sản hình thành trong tương lai.”
2. Tài sản hiện có và tài sản hình thành trong tương lai được hiểu như thế nào?
2.1. Tài sản hiện có là gì?
Theo quy định của Bộ Luật Dân sự 2015 tài sản hiện có được hiểu là tài sản đã được hình thành và chủ thể của tài sản này đã thực hiện việc xác lập quyền sở hữu quyền các quyền khác đối với Tài sản trước hoặc tại thời điểm xác lập giao dịch.
Như vậy, việc xác định tài sản hiện có dựa trên cơ sở là tài sản đã hình thành, còn tài sản đó hình thành như thế nào không ảnh hưởng đến việc xác định tài sản đã hình thành.
Theo quy định tại Bộ luật dân sự 2015 thì việc áp dụng quy định pháp luật vào việc giải quyết các tranh chấp liên quan đến tài sản đã hình thành được hiểu như sau:
Thứ nhất, tài sản hiện có (đang tồn tài hoặc hiện hữu) là tài sản đã hình thành và phải thoải mãn điều kiện chủ thể đã xác lập quyền sở hữu, quyền khác đối với tài sản vào thời điểm xác lập quyền sở hữu, quyền khác đối với tài sản xác lập trước hoặc tại thời điểm xác lập giao dịch.
Thứ hai, chủ thể đã xác lập quyền sở hữu, quyền khác đối với tài sản hiện có và chủ thể có quyền khác đối với tài sản (không phải là chủ sở hữu của tài sản hiện có) đã được xác định trước hoặc tại thời điểm xác lập giao dịch.
2.2. Tài sản hình thành trong tương lai được quy định như thế nào?
Tài sản hình thành trong tương lai là tài sản bao gồm tài sản chưa hình thành, tài sản đã hình thành nhưng chủ thể xác lập quyền sở hữu tài sản sau thời điểm xác lập giao dịch theo Bộ luật Dân sự năm 2015.
Những quy định về tài sản tại Bộ luật Dân sự năm 2015 tuy chưa thật đầy đủ nhưng đã thể hiện được phần nào nguyên tắc nhất thể hóa của điều luật và dễ hiểu, dễ áp dụng.
Quy định tại Bộ luật Dân sự 2015 về tài sản hình thành trong tương lai bao gồm:
– Tài sản chưa hình thành;
– Tài sản đã hình thành nhưng chủ thể xác lập quyền sở hữu tài sản sau thời điểm xác lập giao dịch.
Như vậy, về tài sản hình thành trong tương lai căn cứ vào tính khách quan của tài sản, cụ thể là tài sản chưa hình thành, chưa có, chưa tồn tại dưới bất kỳ hình thức nào theo quy định về tài sản. Tài sản hình thành trong tương lai còn được hiểu dưới góc độ pháp lý là tài sản đã hình thành, nhưng chủ thể xác lập quyền sở hữu tài sản sau thời điểm xác lập giao dịch.
3. Phân biệt tài sản hiện có và tài sản hình thành trong tương lai
Sự khác biệt giữa hai loại tài sản: Hiện có và hình thành trong tương lai được trình bày cụ thể tại bảng so sánh chi tiết dưới đây:
|
Tiêu chí
|
Tài sản hiện có
|
Tài sản hình thành trong tương lai
|
| Căn cứ | Khoản 1 Điều 108 Bộ luật Dân sự năm 2015 | Khoản 2 Điều 108 Bộ luật Dân sự năm 2015 |
| Định nghĩa | Tài sản hiện có là tài sản đã hình thành và đã được xác lập quyền sở hữu cũng như quyền khác trước hoặc tại thời điểm chủ thể xác lập giao dịch | Tài sản hình thành trong tương lai là loại tài sản chưa được hình thành hoặc đã hình thành như chỉ được xác lập quyền sở hữu sau thời điểm xác lập giao dịch. |
| Thời điểm xác lập quyền sở hữu | Trước hoặc tại thời điểm thực hiện giao dịch | Sau thời điểm thực hiện giao dịch |
| Rủi ro khi đảm bảo | Thấp hơn | Cao hơn |
| Việc bảo đảm thực hiện nghĩa vụ | Áp dụng với quyền sử dụng đất | Không áp dụng với quyền sử dụng đất |
4. Điều kiện để tài sản hình thành trong tương lai được giao dịch
Tài sản được hình thành trong tương lai là một loại tài sản đặc biệt vì vậy để đưa loại tài sản này vào trong một giao dịch dân sự thì phải đảm bảo những điều kiện cơ bản sau:
– Thứ nhất, phải có đầy đủ điều kiện chung đối với tài sản:
+ Khi thực hiện bất kì một cuộc giao dịch dân sự nào thì về nguyên tắc vật bảo đảm nghĩa vụ dân sự phải thuộc quyền sở hữu hoặc thuộc quyền sử dụng quản lý xác định được giá trị số lượng tài sản của bên bảo đảm;
+ Những tài sản được đưa ra để làm tài sản bảo đảm phải không xảy ra tranh chấp trên thực tế. Lưu ý trong văn bản lập riêng hoặc hợp đồng cầm cố thế chấp phải xác định rõ được rằng tài sản này được pháp luật cho phép hoặc không cấm mua bán;
+ Tài sản trong tương lai hình thành trong tương lai không bị kê biên để bảo đảm thi hành án thi hành một nghĩa vụ nào;
– Quy định riêng về điều kiện đối với tài sản hình thành trong tương lai:
+ Việc thực hiện nghĩa vụ bằng tài sản hình thành trong tương lai ít nhiều cũng gây nên sự lo ngại về rủi ro khi thực hiện giao dịch. Chính vì vậy, trong một số trường hợp khi bên bảo đảm chỉ có quyền sở hữu một phần hoặc toàn bộ tài sản bảo đảm thì bên nhận bảo đảm mới có các quyền đối với một phần hoặc toàn bộ tài sản đó. Trong trường hợp tài sản phải đăng ký quyền sở hữu mà bên bảo đảm chưa đăng ký thì bên em bảo đảm vẫn có quyền xử lý thai sản theo những gì thỏa thuận khi đến hạn xử lý;
– Những tài sản hình thành trong tương lai sẽ được phân định chia thành hai nhóm bao gồm tài sản là đất đai gắn liền với đất và tài sản là vật tư hàng hóa. Đối với mỗi loại tài sản như thế này thì sẽ có những điều kiện cụ thể riêng biệt:
+ Đối với trường hợp tài sản hình thành trong tương lai là đất tài sản gắn liền với đất thì giấy tờ chứng minh quyền sở hữu quyền sử dụng vô cùng quan trọng. Từ này có thể được gọi là giấy chứng nhận quyền sử dụng đất quyền sở hữu nhà nhưng cũng có thể gọi là hợp đồng góp vốn quyết định giao thuê đất.
+ Đối với tài sản hình thành trong tương lai là vật tư hàng hóa. Ngoài việc có đầy đủ các điều kiện đã nêu ở nội dung trên thì bên bảo đảm phải có khả năng quản lý giám sát tài sản bảo đảm đây chính là một trong những yếu tố cốt lõi, điều kiện cần thiết đối với tài sản được hình thành trong tương lai là vật tư hàng hóa.
5. Quan hệ giữa tài sản hiện có và tài sản hình thành trong tương lai
Quan hệ giữa tài sản hiện có và tài sản hình thành trong tương lai là phức tạp và quan trọng trong quản lý tài chính cá nhân và doanh nghiệp.
Tài sản hiện có hỗ trợ tài sản hình thành trong tương lai: Tài sản hiện có thường được sử dụng để hỗ trợ và tài trợ các hoạt động và dự án đầu tư trong tương lai. Ví dụ, tiền mặt từ tài sản hiện có có thể được sử dụng để đầu tư vào bất động sản hoặc kinh doanh mới.
Tài sản hiện có tạo đà cho tài sản hình thành trong tương lai: Tài sản hiện có đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng lịch trình đầu tư và phát triển tài sản hình thành trong tương lai. Các khoản tiền mặt từ tài sản hiện có có thể được tích luỹ để sử dụng cho mục tiêu đầu tư dài hạn.
Sự cân đối giữa tài sản hiện có và tài sản hình thành trong tương lai: là quan trọng để đảm bảo sự ổn định tài chính. Nếu tất cả tài sản được đầu tư vào tài sản hình thành trong tương lai, có thể gây ra khó khăn trong việc đáp ứng nhu cầu ngắn hạn.
Tài sản hiện có giúp giảm rủi ro tài chính: Tài sản hiện có thường là nguồn dự phòng để đối phó với khả năng mất mát hoặc cơ hội đầu tư không thuận lợi trong tương lai. Chúng giúp giảm rủi ro tài chính khi gặp khó khăn tài chính tạm thời.
Tài sản hình thành trong tương lai tạo giá trị cho tài sản hiện có: Khi tài sản hình thành trong tương lai phát triển và tạo lợi nhuận, giá trị của tài sản hiện có có thể tăng lên. Ví dụ, việc đầu tư vào một dự án kinh doanh mới có thể tạo ra thu nhập cho bạn và tăng giá trị tài sản hiện có.
Mối quan hệ giữa tài sản hiện có và tài sản hình thành trong tương lai thể hiện sự liên kết chặt chẽ giữa quản lý tài chính ngắn hạn và dài hạn, đảm bảo rằng cả hai loại tài sản này hoạt động cùng nhau để đảm bảo sự ổn định và phát triển tài chính bền vững.
