Những năm gần đây các chiêu trò lừa đảo qua mạng, lừa đảo qua tin nhắn ngày càng trở nên phổ biến, hầu hết những nội dung lừa đảo thường đánh vào tâm lí từ những người nhẹ dạ cả tin như tuyển cộng tác viên, việc nhẹ lương cao, làm việc tại nhà… Trước tình trạng rất nhiều nạn nhân bị lừa đảo qua mạng thì điều đáng quan tâm nhất là nếu bị lừa tiền qua mạng có lấy lại được không? Và cách lấy lại tiền khi bị lừa đảo trên mạng như thế nào? Hãy cùng Luật Dương Gia tìm hiểu thông qua bài viết dưới đây.
Căn cứ pháp lý:
– Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi bổ sung năm 2017
1. Lừa đảo qua mạng là gì?
Lừa đảo qua mạng là một hình thức gian lận và hoạt động gian lận trực tuyến, trong đó các cá nhân hoặc tổ chức sử dụng internet và các phương tiện trực tuyến khác để đánh lừa, chiếm đoạt hoặc gây thiệt hại cho người khác về tài sản, thông tin cá nhân, hoặc các quyền và lợi ích khác.
Đây là một vấn đề nghiêm trọng và phổ biến trên toàn thế giới, và có nhiều hình thức khác nhau của lừa đảo qua mạng.
2. Các hình thức lừa đảo qua mạng hiện nay
Dựa trên thực tiễn có thể tổng hợp một số các chiêu thức lừa đảo tiền qua mạng hiện nay như:
– Lừa đảo tài chính: Đây bao gồm các hoạt động như lừa đảo đầu tư, lừa đảo chứng khoán, lừa đảo thẻ tín dụng và các hình thức lừa đảo khác nhau để chiếm đoạt tiền của người khác.
– Lừa đảo thẻ thông tin cá nhân: Khi người xấu sử dụng các kỹ thuật gian lận để lấy thông tin cá nhân như số thẻ tín dụng, số điện thoại, địa chỉ, sau đó sử dụng thông tin này để lừa đảo hoặc gian lận.
– Lừa đảo qua email (phishing): Các email giả mạo được gửi để đánh lừa người nhận, thường được thiết kế để đánh cắp thông tin cá nhân hoặc tài khoản trực tuyến.
– Lừa đảo qua các trang web giả mạo: Người xấu tạo ra các trang web giả mạo của các tổ chức, ngân hàng, hoặc dịch vụ trực tuyến phổ biến để lừa đảo người dùng cung cấp thông tin cá nhân và tài khoản.
– Lừa đảo tình dục (romance scam): Khi kẻ lừa đảo tạo ra các hồ sơ giả mạo trên các trang web hẹn hò trực tuyến để thiết lập mối quan hệ với mục tiêu, sau đó yêu cầu tiền hoặc thông tin cá nhân.
– Lừa đảo qua mạng xã hội: Sử dụng các tài khoản giả mạo trên các mạng xã hội để lừa đảo người dùng bằng cách tạo ra các thông tin giả mạo hoặc chia sẻ tin giả. Lừa đảo qua mạng có thể gây ra thiệt hại nghiêm trọng cho người dùng và tổ chức, và cần phải có sự cảnh giác và hiểu biết để tránh rơi vào các chiêu trò gian lận này.
Trong khi nạn nhân mờ mắt vì lòng tham, nhẹ dạ cả tin, mơ hồ về pháp luật thì tội phạm lừa đảo qua mạng rất chuyên nghiệp, bài bản, tinh vi. Đầu tiên là chúng mở tài khoản ngân hàng để nhận tiền chiếm đoạt của nạn nhân. Các tài khoản này chúng thuê người để mở, mua lại của những người không còn sử dụng và nhiều hình thức khác. Và tất cả những người này đều không biết người mua, người thuê mình là ai. Sau khi nạn nhân chuyển vào tài khoản do kẻ lừa đảo cung cấp, ngay lập tức số tiền này được chia nhỏ chuyển tiếp cho rất nhiều tài khoản khác và cuối cùng tất cả các số tiền này sẽ đến một hoặc nhiều tài khoản ở các sàn giao dịch ngoại tệ ở nước ngoài…Thế cho nên cơ quan chức năng gần như không thể phong tỏa tài khoản ban đầu mà nạn nhân chuyển cho kẻ lừa. Nói vậy để thấy rằng đã bị lừa qua mạng thì không trông mong gì lấy lại tài sản của mình đã mất…
3. Hậu quả của việc lừa đảo
3.1. Mất tiền
– Mất tiền một cách không hoàn lại: Khi bị lừa đảo, người bị hại thường mất một lượng tiền lớn hoặc toàn bộ số tiền trong tài khoản của họ mà không có khả năng khôi phục được.
– Thiệt hại tài chính và khả năng thanh toán: Mất tiền có thể gây ra tình trạng thiếu tiền, gây khó khăn trong việc thanh toán các hóa đơn và nợ nần hàng tháng.
– Rủi ro nợ nần và cắt giảm mức sống: Người bị lừa đảo có thể phải vay mượn hoặc cắt giảm mức sống để đối phó với mất tiền không lường trước.
– Cảm giác không an toàn về tài chính: Hậu quả tâm lý của việc mất tiền có thể tạo ra cảm giác không an toàn, lo lắng về tài chính và sự không ổn định trong cuộc sống.
3.2. Rủi ro bảo mật thông tin cá nhân
– Lợi dụng thông tin cá nhân cho mục đích xấu: Kẻ lừa đảo có thể sử dụng thông tin cá nhân bị đánh cắp để thực hiện các hoạt động phi pháp hoặc gian lận khác.
– Nguy cơ mất quyền riêng tư: Việc tiết lộ thông tin cá nhân có thể dẫn đến việc xâm phạm quyền riêng tư và an ninh cá nhân.
– Tiềm ẩn rủi ro truy cập vào tài khoản ngân hàng hoặc dịch vụ trực tuyến khác: Thông tin cá nhân có thể được sử dụng để truy cập trái phép vào tài khoản ngân hàng, email hoặc tài khoản trực tuyến khác.
– Phải thay đổi thông tin cá nhân và mật khẩu: Người bị lừa đảo thường phải thay đổi thông tin cá nhân và mật khẩu để đảm bảo an toàn thông tin của họ, điều này có thể tạo ra phiền toái và thất thoát thời gian.
3.3. Tác động tinh thần và tâm lý
– Cảm giác tổn thương và xấu hổ: Người bị lừa đảo có thể cảm thấy tổn thương và xấu hổ vì đã bị lừa, đặc biệt khi họ đã mất tiền.
– Lo lắng, căng thẳng và căm thù đối với kẻ lừa đảo: Tình trạng tâm lý có thể dẫn đến lo lắng, căng thẳng và sự căm thù đối với người lừa đảo.
– Sự mất lòng tin vào người khác và thế giới trực tuyến: Sau khi bị lừa đảo, người bị hại có thể mất lòng tin vào người khác và thế giới trực tuyến, cảm thấy không thể tin tưởng ai.
– Tác động tiêu cực đến sức khỏe tâm lý và tinh thần: Việc bị lừa đảo có thể dẫn đến tác động tiêu cực đến sức khỏe tâm lý và tinh thần, bao gồm cả lo âu, trầm cảm và căng thẳng.
Nắm vững những hậu quả này có thể giúp người dân hiểu rõ hơn về nguy cơ lừa đảo trực tuyến và đưa ra các biện pháp phòng ngừa hiệu quả hơn.
4. Cách lấy lại tiền khi bị lừa đảo trên mạng
Theo chuyên gia bảo mật thuộc dự án Chống lừa đảo, nạn nhân trong các vụ lừa đảo qua mạng thường có tâm lý ngại trình báo cơ quan chức năng với rất nhiều nguyên nhân khác nhau như thiếu bằng chứng để truy ra tung tích kẻ gian, không muốn người thân trong gia đình biết, sợ ảnh hưởng đến cuộc sống. Bên cạnh đó là tư duy “bỏ qua cho yên chuyện”, hoặc cũng có thể nạn nhân không biết các thủ tục trình báo với cơ quan chức năng.
Không chỉ tấn công vào tâm lý ham “việc nhẹ lương cao”, kẻ gian còn liên tục thay đổi phương thức hoạt động, tiếp tục “bào tiền” nạn nhân nhẹ dạ cả tin khi vào vai luật sư, tư vấn viên hay các đơn vị hỗ trợ lấy lại số tiền đã mất và yêu cầu thanh toán trước một phần số tiền đã bị lừa. Nhưng thực tế khổ chủ còn mất thêm một số tiền nữa.
Trong nhiều trường hợp lừa đảo trực tuyến, cơ hội lấy lại số tiền đã mất là rất khó bởi người bị hại không biết thông tin kẻ lừa đảo mình là ai, ở đâu để đòi.
Để lấy lại tiền sau khi bị lừa đảo chuyển tiền qua ngân hàng, thì tuỳ vào từng trường hợp để áp dụng các phương án khác nhau.Trường hợp này, để lấy lại tiền bị lừa đảo, thường sẽ được áp dụng theo một số cách như sau:
– Thông báo với cơ quan chức năng: Liệt kê chi tiết về việc bị lừa đảo. Liên hệ với cơ quan cảnh sát hoặc cơ quan phòng chống tội phạm mạng để báo cáo sự việc. Cung cấp mọi thông tin họ cần để điều tra, như email, số điện thoại, tên và địa chỉ của kẻ lừa đảo.
– Liên hệ với ngân hàng hoặc công ty thẻ tín dụng: Thông báo với ngân hàng của bạn về sự việc bị lừa đảo. Đóng các tài khoản hoặc thẻ tín dụng liên quan để ngăn chặn các giao dịch gian lận tiếp theo. Yêu cầu ngân hàng hoặc công ty thẻ tín dụng hỗ trợ trong việc điều tra và xử lý các giao dịch không hợp lệ.
– Tìm kiếm thông tin về kẻ lừa đảo: Nghiên cứu và thu thập thông tin về kẻ lừa đảo bằng cách sử dụng các công cụ trực tuyến và tìm kiếm. Cảnh giác với các tài khoản truyền thông xã hội, diễn đàn hoặc trang web có liên quan đến kẻ lừa đảo và thông tin giả mạo.
– Sử dụng dịch vụ chuyên nghiệp:
+ Hãy xem xét việc thuê một chuyên gia hoặc dịch vụ chuyên nghiệp chuyên về phục hồi tiền bị lừa đảo.
+ Dịch vụ tại Công ty Luật Dương Gia chúng tôi có thể giúp bạn theo dõi và xác minh các giao dịch, đồng thời hỗ trợ bạn trong việc làm việc với cơ quan chức năng.
– Thực hiện biện pháp bảo vệ cá nhân: Thay đổi mật khẩu và thông tin cá nhân để đảm bảo an toàn thông tin cá nhân sau khi bị lừa đảo. Học cách nhận biết và phòng tránh các mối đe dọa trực tuyến để tránh bị lừa đảo trong tương lai.
Lưu ý rằng việc lấy lại tiền sau khi bị lừa đảo có thể khá phức tạp và đòi hỏi sự kiên nhẫn và cơ động trong việc xử lý tình huống. Điều quan trọng là nhanh chóng thực hiện các biện pháp trên để giảm thiểu thiệt hại và tối ưu hóa khả năng khôi phục lại tiền mất.
5. Đối tượng lừa đảo tiền qua mạng bị xử phạt như thế nào?
Tùy vào tính chất, mức độ phạm tội mà người lừa đảo qua mạng có thể bị phạt tù đến 20 năm hoặc tù chung thân, phạt tiền đến 100 triệu đồng. Theo phân tích trên, lừa đảo qua mạng là một trong những hành vi dùng thủ đoạn gian dối để chiếm đoạt tài sản của người khác.
Ngoài ra, mức phạt của hành vi dùng thủ đoạn gian dối để chiếm đoạt tài sản của người khác được quy định tại khoản 1 Điều 15 Nghị định 167/2013/NĐ-CP:
“1. Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:
c) Dùng thủ đoạn gian dối hoặc bỏ trốn để chiếm đoạt tài sản của người khác;”
Như vậy, trường hợp lừa đảo qua mạng chưa đến mức chịu trách nhiệm hình sự có thể bị phạt hành chính đến 02 triệu đồng. Bạn cần thu thập các bằng chứng có về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản như: tin nhắn điện thoại, biên lai chuyển tiền,… và trình báo với cơ quan công an cấp huyện để tiến hành điều tra về hành vi trên để cơ quan công an tiến hành giải quyết.
